Handtuingereedschap

Ziekte en plagen in de moestuin

Aardappels, peren, bieten, kool veel groenten en fruit kunnen ziek worden


Aardappelschurft

aardappelschurft is een ziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel. Vaak omdat de pH waarde van de grond te laag is. Dit kan worden opgelost door voor het poten voldoende humus aan de grond toe te voegen. Daarnaast is het belangrijk om in droge periodes voldoende water te blijven geven.
Aardappels die zijn aangetast kunnen overigens wel gewoon gegeten worden, wel even schillen natuurlijk,

Aardappelziekte

Ook de aardappelziekte wordt door een (water)schimmel veroorzaakt. De ziekte veroorzaakt rot in de knollen, stengels en bladeren van de plant. Naast aardappelen zijn ook tomaten gevoelig voor deze ziekte. De ziekte kan de winter overleven door achtergebleven knollen. Het is dus belangrijk dat er geen knollen in de grond achterblijven.
Er zijn enkele rassen resistent tegen de ziekte, het ene ras meer in de plant en de andere meer in de knollen. Bijvoorbeeld: Sarpo Mira, Toluca, Sarpo Axona.
Het gevaar voor deze ziekte is de laatste jaren enorm toegenomen.  Worden er planten ziek, dan deze zo snel mogelijk verwijderen. Er zijn echter ook fungiciden tegen de aardappelziekte.

Bladvlekkenziekte

De bladvlekkenziekte komt vooral voor bij koolsoorten en bieten. Deze schimmelziekte tast meestal oudere bladeren aan en komt vaak voor in natte seizoenen en als de planten te dicht op elkaar staan. Ook overbemesting met stikstof is een oorzaak.
De schimmel is te herkennen aan bruine vlekken, of soms zelfs gaten, op/in de bladeren.
Als er blad is aangetast, dan deze zo snel mogelijk verwijderen en 'vernietigen'

Chocoladevlekkenziekte

Deze ziekte komt voor bij tuinbonen. De plant heeft dan roodbruine vlekken op de bladeren en stengels. Bij ernstige aantasting kan de plant zelfs sterven. Zure grond en overbemesting met stikstof geven dat de chocoladeziekte meer kans heeft zich op de plant te nestelen.
Zorg voor voldoende ruimte tussen de planten, niet te zure grond (pH 7) en voeg 15 gram per vierkante meter kali toe voor het planten.

Grauwe schimmel

De Botrytis-rot, of te wel de grauwe schimmel, kan alle delen van de plant aantasten. De schimmel gedijt goed bij te weinig ventilatie (te dicht stand van de planten op elkaar). Dit komt vaak voor in afgesloten kassen. De aantasting vindt plaats via wondjes of afgevallen bloemen en groeit verder op afgevallen plantmateriaal. Van hieruit kan ook levend plantmateriaal worden aangetast. Aangetaste stengels, bladeren en vruchten worden eerst bedekt met bruine vlekken, waarop daarna een grijze schimmelpluis groeit.
Het beste kunnen aangetaste delen zo snel mogelijk verwijderd worden. Laat het verwijderde plantmateriaal niet liggen, maar vernietig dit of voer het af.

Kiemplantziekte

De kiemplantziekte wordt ook wel de omval ziekte genoemd. Jonge planten sterven af en vallen om. De hoofdoorzaak is vaak een trage ontkieming door ongunstige weersomstandigheden. Vaak gecombineerd met te weinig tussenruimte en ventilatie.

Knolvoet

Knolvoet is de meest voorkomende ziekte bij kool. De ziekte zorgt voor vervorming in van de wortels. In een later stadium wordt de plant slap en het blad krijgt een grauwe donkergrijze kleur. De ziekte is chemisch niet te bestrijden.
Zorg na het seizoen dat alle plantmateriaal uit de bodem wordt verwijderd, omdat de ziekte in de winter kan overleven in achtergebleven wortels. Beter nog is om op een stuk grond gedurende enkele jaren geen kool te verbouwen.
Om knolvoet te voorkomen kan de pH waarde van de grond het beste verhoogd worden tot boven een pH van 6-7. Hiervoor kan gemalen kalk worden gestrooid.

Meeldauw

Meeldauw komt veel voor in de moestuin, maar ook in siertuinen. Vaak bij komkommers, meloenen, maar ook bij andere gewassen, vooral als de wortels droog komen te liggen. De bladeren en stengels van planten worden bedekt met een witte poedervormige laag, die eraf te vegen is. Voorkomen van meeldauw kan door planten op voldoende afstand van elkaar te planten (ventilatie is belangrijk!) en te zorgen voor voldoende water tijdens droge perioden, zodat planten niet kunnen verzwakken.
Denk eraan dat meeldauw erg hardnekkig is. Is de grond besmet dan dient deze verwijderd te worden. Of de eerste jaren in ieder geval geen meeldauw gevoelige planten meer op deze grond te verbouwen.

Perenroest

Perenroest is gemakkelijk te herkennen. Het zijn oranje bruine (roestkleurige) vlekken op de bladeren van een perenboom. De ziekte komt vaak door een dicht in de buurt staande jeneverbes. Deze struik wordt de laatste jaren weer steeds populairder. Vandaar dat de perenroest ook weer vaker voorkomt.
Verwijder de jeneverbes en de perenroest zal (het volgende seizoen) niet meer voorkomen. Is dit niet mogelijk dan dienen de aangetaste bladeren zo snel mogelijk verwijderd worden. Er kan ook gespoten worden met een bestrijdingsmiddel, echter zal dit maandelijks herhaald moeten worden, omdat de jeneverbes de perenboom zal blijven infecteren.